Przyroda

Hojna matka natura obdarzyła okolice Sośni w niezwykle cenne i interesujące pod względem przyrodniczym oazy flory i fauny.

Brak przemysłu, słabe gleby, ubogość regionu spowalniały procesy kulturowe na terenie gminy, ale dały coś bardzo cennego – dużą różnorodność środowisk przyrodniczych.

Z jednej strony obszary łąk, mokradeł i zbiorników wodnych, z drugiej – dominujące, zwarte kompleksy leśne, w których mimo znacznej ingerencji człowieka, zadziałały naturalne procesy kształtujące zespoły roślinne, a w ślad za nimi – zwierzęta.

Prawdziwym skarbem naszego regionu są bory sosnowe siedlisk skrajnie suchych i ubogich, jak i bardziej żyznych, wilgotnych. Wśród pół- i jednowiekowych sosen występuje runo leśne pełne krzewinek borówki czerwonej i czarnej, wrzosu, paproci oraz traw, z bogactwem grzybów jadalnych: podgrzybków, maślaków czy koźlarzy. Nierzadko trafiamy w bory mieszane z dębami szypułkowymi, miejscami bukiem, leszczyną, świerkiem czy brzozą. Na obrzeżach napotykamy krzewy malin i jeżyn, a pod drzewami - piękne okazy prawdziwków. W sąsiedztwie stawów, rzek i rowów występują naturalne olsy i łęgi.

W całej okolicy królują pomniki przyrody (11 obiektów wpisano do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków), w tym najcenniejsze i najpiękniejsze:

• zespół pałacowo-parkowy w Mojej Woli o powierzchni 10 ha, który liczy sobie ponad 150 lat. Znajdziemy w nim pomnikowe skupiska starych dębów szypułkowych, buków, olszę czarną, duży okaz jałowca pospolitego, żywotnika olbrzymiego, a także młodsze wiekiem ale bogate w gatunki (ok. 80 gat.)egzemplarze drzew i krzewów. Ściany pałacyku myśliwskiego porastają ogromne pnącza aktinidii, bluszczu pospolitego oraz powojnika.
• aleja 145 dębów przy drodze ze Szklarki Śląskiej do Sośni,
• buki w okolicy wsi Kocina,
• lipy w Leśnictwie Możdżanów    

                                                  …  i wreszcie rarytas…

• dąb „Jan” w lesie na zachód od Możdżanowa o obwodzie ponad 830 cm !  

Największe obszary na licznych (chociaż stosunkowo niewielkich) stawach zajmują rośliny wodne: rdestnice, rzęsa, lilie wodne w tym najpiękniejszy - grzybień biały i najrzadszy – grzybieńczyk wodny. W zbiorowiskach szuwarów często tworzących wysokie łany dominują: trzcina, pałka wodna, sitowie czy tatarak. Na spokojnych powierzchniach stawów można dostrzec jedyną polską paproć wodną – salwinię pływającą. W dolinkach rzecznych i między stawami występują różnej wielkości i różnego stopnia uwilgocenia łąki z charakterystyczną dla siebie roślinnością.

Równie bogaty z racji ogromnego zróżnicowania środowisk jest świat zwierząt, które możemy napotkać podczas przyrodniczych wędrówek począwszy od :

• bezkręgowców lądowych : owadów, pająków, ślimaków,

  ...poprzez wodne...

• ryb tj.: karp, szczupak, lin, amur, tołpyga, sum czy sandacz;
• płazów tj.: wiele gatunków żab, ropucha szara, rzekotka drzewna czy kumak nizinny;
• gadów tj.: zaskroniec czy żmija zygzakowata z węży oraz jaszczurki: padalec, zwinka i żyworódka;

   … poprzez przebogaty świat ptaków …

• lęgowych środowisk wodno-błotnych tu m.in.: gęgawy, żurawie, łabędzie nieme i krzykliwe, błotniaki, bąki i bączki, czaple, kormorany, łyski, liczne gat. kaczek, perkozy, słowiki, rybitwy, mewy, jaskółki;
• lęgowe środowisk leśnych m.in.: orzeł bielik, bocian czarny i biały, kanie, myszołowy, jastrzębie, krogulce, sowy, dzięcioły, lelek;
• ptaki łąk i terenów otwartych tj.: czajki, kszyki, rycyki, potrzosy, kuropatwy, bażanty;

  … do równie dużego ssaków (ok.50 gatunków z tego ponad połowa chronionych):

• owadożernych: jeże, krety, ryjówki, wiele gatunków nietoperzy;
• gryzoni: zające, króliki, wiewiórki, badylarki, orzesznice, piżmaki;
• drapieżników: lisy, borsuki, jenoty, wydry, kuny, łasice, tchórze, gronostaje, rzadziej – wilki
• łownych : sarny, jelenie, daniele, łosie, dziki

  … i inne, których nie sposób wymienić.

Naturalność okolic Sośni, zróżnicowanie i koncentracja wielu cennych obiektów przyrodniczych zdecydowały o włączeniu części zachodnio-północnej gminy do Parku Krajobrazowego „Dolina Baryczy”, a  części wschodnio-południowej do Obszaru Chronionego Krajobrazu ”Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska”.

Dla zachowania najcenniejszych zbiorowisk i ekosystemów powołano na terenie Gminy Sośnie rezerwat „Staw Bardo” w okolicach wsi Bronisławka, a planowany jest następny: torfowisko ”Czarny Kał” na wschód od wsi Granowiec.